کلید محافظ جان یا همان کلید نشت جریان

کلید محافظ جان یا همان کلید نشت جریان

کلید محافظ جان قطعه ای برای قطع جریان جهت محافظت از جان افراد در مقابل خطرات ناشی از برق گرفتگی هست. از اصلی ترین عوامل بروز خسارت های مالی و صدمات و تلفات جانی عدم رعایت مسائل ایمنی و استفاده نادرست از انرژی برق است. کلید نشت جریان در صورت نشت جریان در زمان کوتاهی مدار را قطع می کند.

مطابق با استانداردهای ایمنی ساختمان ها، استفاده از کلید نشت جریان در تمامی مدار ها الزامی است.

نقاطی در ساختمان که وجود RCD  (کلید محافظ جان) در آنها الزامی میباشد از جمله : تابلو برق ورودی ، سوئیچ ها و پریز ها ،سرویس بهداشتی و حمام و کلیه مناطق مرطوب.

انواع کلید محافظ براساس نوع محافظت

اسم کلی محافظ جان ها (Residual Current Device) و مخفف آن RCD است که شامل دو مدل زیر است :

کلید های RCCB : این کلید ها حفاظت در برابر جریان نشتی را بر عهده دارند و حفاظت در برابر جریان اضافه بار را ندارند.

کلید های RCBO : این کلید ها علاوه بر حفاظت جریان نشتی، حفاظت در برابر جریان اضافه بار را نیز بر عهده دارند.

انواع کلید محافظ براساس نوع برق مصرفی

محافظ جان ها بر اساس نوع برق مصرفی به دو دسته تک فاز و سه فاز تقسیم میشوند که نوع تکفاز برای مصارف خانگی و نوع سه فاز جهت مصارف صنعتی کاربرد دارد.

کاربردهای کلید محافظ جان

کلید محافظ جان یکی از ابزارهای حیاتی و ضروری در صنعت، ورزش، سفر، و حتی زندگی روزمره است. این ابزار کوچک اما کارآمد، به عنوان یک وسیله ایمنی و امنیتی مورد استفاده قرار می‌گیرد و می‌تواند در مواقع اضطراری و حتی در شرایط طبیعی مفید باشد.

صنعت:

• استفاده در محیط‌های کاری برای ایمنی کارگران و تجهیزات.
• ارائه امکان قطع برق یا مکانیزم‌های خطرناک در مواقع اضطراری.

ورزش:

• استفاده در ورزش‌های خطرناک مانند کوهنوردی، صعود قله‌ها و ورزش‌های آبی.
• فراهم کردن امکان واکنش سریع در مواقع اضطراری و جلوگیری از حوادث جانی

زندگی روزمره:

• استفاده در مواقع اضطراری خانگی مانند حوادث آتش‌سوزی یا زلزله.
• ارائه امکانات ایمنی در منازل، محل کار و مکان‌های عمومی برای نجات جان و مال مردم.

به طور کلی، کلید محافظ جان یک ابزار حیاتی و ضروری است که در شرایط اضطراری می‌تواند جان و مال افراد را نجات دهد و در مواقع مختلفی از جمله صنعتی، ورزشی و زندگی روزمره به کار می‌رود.

تیپ های کلید محافظ جان

کلیدهای محافظ جان تک فاز به صورت دو پل و کلیدهای محافظ جان سه فاز به صورت چهار پل تولید شده و در تیپ های مختلفی وجود دارند.

• کلید محافظ جان تیپ AC : قادر به تشخیص جریان های نشتی AC می باشد ، به اشکال دو پل و چهار پل در بازار وجود دارند ، ولتاژ کاری این نوع از کلیدهای محافظ ۲۰۰ تا ۴۰۰ ولت می باشد.
• کلید محافظ جان تیپ A : جریان های نشتی با اشکال AC و DC پالسی را شناسایی می کند ، به اشکال دو پل و چهار پل عرضه شده اند ، ولتاژ کاری این نوع از کلیدهای محافظ جان ۲۰۰ تا ۴۰۰ ولت بوده و برای شبکه های ۵۰۰ ولت نیز طراحی شده اند.
• کلید محافظ جان تیپ B : قادر به شناسایی جریان های نشتی AC و DC پالسی تا فرکانس یک مگاهرتز و مستقیم DC صاف می باشد ، ولتاژ کاری این نوع از کلیدهای محافظ جان ۲۳۰ تا ۴۰۰ ولت است و  قابلیت کار کردن تا ولتاژهای ۵۰۰ ولت را نیز دارند.

نکات کاربردی در نصب محافظ جان

1. یکی از نکات کاربردی در نصب محافظ جان این است که استفاده از محافظ جان برای یک سیستم به طور کامل برای حفاظت در برابر برق گرفتگی نیست، بلکه یک سیستم حفاظت ثانویه و تکمیلی است که در هر صورت، وجود آن از نبود آن بسیار مفیدتر است.
2.  انواع محافظ جان، کلید یا وسایل حفاظتی جریان باقی مانده تنها در سیستم های TN-Sقابل استفاده است. بنابراین به هیچ عنوان در مدار پس از RCD، نباید سیم نول یا زمین در ارتباط باشد چون عملکرد بی دلیل کلید را در پی خواهد داشت. در اصل، سیستم توزیع نیرو در تأسیسات بعد از کلید نمی تواند TN-C باشد. بنابراین استفاده از این وسایل در سیم کشی های سنتی بدون هادی حفاظتی PE ممنوع است. 
3. در صورت نصب چند RCD تابلویی در کنار هم، باید شینه نول مدار هر کدام جدا باشد تا وجود جریان گردشی در نول، عملکرد اشتباه را در پی نداشته باشد.
4. اگر کلید یا وسیله حفاظتی جریان نشتی با کلید مینیاتوری به صورت اشتراکی یک واحد تشکیل داده باشد باید آخرین وسیله حفاظتی نصب شده در طرف مصرف مدار باشد. به عبارت دیگر استفاده از آن به عنوان جایگزینی برای کلید مینیاتوری امکان پذیر نیست در برخی موارد مانند تماس همزمان با دو هادی فاز و هادی خنثی، این کلیدها ممکن است کارایی نداشته باشد.
5. زمانی که از کلیدهای جریان نشتی به عنوان حفاظت در برابر تماس غیرمستقیم استفاده می شود لازم است در مدت زمان کمتر از ۲۰۰ میلی ثانیه قطع کند. اما در تماس های مستقیم این زمان به ۴۰ میلی ثانیه کاهش می یابد

سخن آخر

محافظ جان ها در برند ها و قیمت های مختلفی در بازار وجود دارد. برخی از این برند ها ال اس، چینت، هیوندای، کاکن، پارس فانال و… است.

جهت استعلام قیمت و خرید محافظ جان می توانید از طریق سایت یا لینک زیر با کارشناسان ما در ارتباط باشید.