مهم ترین ویژگی ها و تفاوت های کلید مینیاتوری و اتومات

تفاوت های مهم بین کلید اتوماتیک و کلید مینیاتوری

در این مقاله قصد داریم در مورد مهم ترین تفاوت های بین کلید مینیاتوری و کلید اتوماتیک مطالبی را به شما بیاموزیم. کلید اتوماتیک که با نام کلید کمپکت نیز شناخته میشود یک سوئیچ حفاظتی می باشد. این کلید در حفاظت مدار و سوئیچینگ مورد استفاده قرار می گیرد. اگر بخواهید بدانید که کلید اتوماتیک در چه مواقعی استفاده می شود باید ابتدا در مورد کاربردهای آن و همچنین قیمت کلید اتوماتیک اطلاعاتی را به دست آورید. به طور کلی قیمت کلید اتوماتیک حدود ده برابر کلید مینیاتوری می باشد و این موضوع یک فرق بین کلید مینیاتوری و کلید اتوماتیک محسوب می شود.

مقدار جریان عبوری از هر نوع کلید

از آنجایی که قیمت کلید اتوماتیک بالا است باید دقت داشته باشید که در یک سامانه الکتریکی به موقع و به جا استفاده شود. مقدار جریانی که از هر المان الکتریکی عبور می کند یکی از ویژگی های مهم آن وسیله محسوب می شود. البته این موضوع می تواند در هر برند متفاوت باشد اما به طور کلی مقدار رایج برای کلید مینیاتوری حدود ۵/۰ تا ۶۳ آمپر می باشد. این در حالی است که در کلید های اتوماتیک مقدار جریان عبوری از عدد ۲۵ آمپر تا ۱۶۰۰ آمپر متغیر می باشد. یکی دیگر از خصوصیات مهم کلید اتوماتیک این است که می توان کلید مورد نظر را برای مقادیر متفاوت تنظیم نمود. این کار به وسیله ی یک عقربه در زیر کلید انجام می شود. یک فرق بین کلید مینیاتوری و کلید اتوماتیک همین موضوع است.

کلیدهای مینیاتوری دارای مقدار ثابتی هستند. البته باید به این نکته توجه داشت که در هر برند کلیدها می توانند دارای ویژگی های متفاوتی باشند. در مقوله ی قدرت قطع فرق بین کلید مینیاتوری و کلید اتوماتیک این است که در کلیدهای اتوماتیک این قدرت حدود ۲۵ کیلو آمپر می باشد.این در حالی است که این میزان در کلیدهای مینیاتوری به حدود ۱۵ کیلو آمپر می رسد. در نتیجه استفاده از کلیدهای مینیاتوری در مدارهایی که نیاز به قدرت قطع بالا دارند محدود می شود.

تفاوت بین کلید مینیاتوری و کلید اتوماتیک از نظر حفاظت

از نظر حفاظت، کلید مینیاتوری فقط دارای یک نوع حفاظت است که آن هم نوع مغناطیسی می باشد. کلیدهای مینیاتوری تنها زمانی که خطای اتصال کوتاه در مدار اتفاق افتاده باشد اقدام به قطع مدار می نمایند. در کلیدهای اتوماتیک حفاظت الکتریکی و حرارتی می تواند به طور همزمان انجام گیرد و این موضوع تفاوت بین کلید مینیاتوری و کلید اتوماتیک از لحاظ حفاظت است. در کلیدهای اتوماتیک این قابلیت وجود دارد که مقدار وسیعی از حفاظت ها را برای بار عبوری از مدار به عمل آورد. تجهیزات جانبی در کلیدهای اتوماتیک به مراتب بیشتر از کلیدهای مینیاتوری می باشد. البته می توان این تجهیزات را برای کلیدهای مینیاتوری نیز تهیه نمود اما تهیه آن با توجه به قیمت، اصلا مقرون به صرفه نیست.

تفاوت تعداد حالات کلیدهای مینیاتوری و اتوماتیک

یکی دیگر از تفاوت های مهم کلید مینیاتوری و کلید اتوماتیک در تعداد حالات آن ها می باشد. یکی دیگر از قابلیت های کلید اتوماتیک سه حالته بودن آن است. اگر در یک مدار خطایی اتفاق بیفتد کلید اتوماتیک می تواند به جای قطع جریان در مدار در حالت خطا قرار گیرد. در این حالت شناخت مشکل در مدار و بررسی علت آن به آسانی انجام می شود. در حالی که کلیدهای مینیاتوری دارای دو حالت قطع و وصل هستند. به کلیدهای اتوماتیک می توان یک سیستم کنترل از راه دور را متصل نمود تا با استفاده از یک وسیله به حالت قطع و وصل تغییر حالت بدهد. البته استفاده از این وسیله با توجه به قیمت آن مقرون به صرفه نیست اما کلیدهای مینیاتوری اصلا چنین قابلیتی را ندارند. برای قطع یا وصل نمودن کلیدهای مینیاتوری در مدار باید از یک کنتاکتور استفاده نمود.

فرق بین کلید مینیاتوری و کلید اتوماتیک در تعداد پل ها

انواع کلید مینیاتوری در برندهای مختلف دارای یک تا ۴ پل می باشد. در حالی که کلیدهای اتوماتیک به صورت تک پل طراحی می شوند. ویژگی های الکتریکی و محدوده ی جریان در این کلیدها بسیار کم است. در استاندارد ۱۱۰ که توسط طراحان به عنوان یک منبع مورد استناد مشخص شده است این نکته را بیان می کند که خروجی های تابلو برق که به تابلوهای کوچکتر متصل می شوند باید توسط یک کلید اتوماتیک مورد حفاظت قرار گیرند. کلید های مینیاتوری نیز برای ورودی های تابلو برق کوچک مورد استفاده قرار میگیرند.

کلید مینیاتوری چیست و چه خصوصیاتی دارد؟

فیوز مینیاتوری یکی از تجهیزات حفاظتی در یک مدار محسوب می شود که جریانی در حدود ۲ تا ۶۳ آمپر را مورد حفاظت قرار می دهد. کلید مینیاتوری دارای سه ویژگی مهم از جمله محافظت مدار در برابر جریان بیش از حد، حفاظت مدار در برابر اتصال های کوتاه و محدود کردن جریان در یک مدار می باشد. درون یک کلید مینیاتوری فیوزی قرار دارد که می تواند دو نوع عملکرد داشته باشد.

اولین نوع فیوز دارای عملکرد بی متال می باشد که اضافه بار درون مدار را کنترل می نماید. در این فیوز اضافه بار درون مدار با استفاده از یک فلز (بی متال) تشخیص داده می شود. این عملکرد به گونه ای است که بر اثر عبور جریان بیش از حد فلز گرم شده و خم شدن آن فیوز و در نتیجه مدار را قطع می کند.  عملکرد دوم نوع مغناطیسی آن می باشد که از ایجاد اتصال کوتاه جلوگیری می کند. این اتصال کوتاه توسط یک سیم پیچ تشخیص داده می شود و سپس فیوز جریان را قطع می کند. در مدارهای روشنایی از کلید مینیاتوری تندکار استفاده می شود. در مدارهای موتوری نیز می توان از نوع کند کار این کلید ها استفاده نمود.

ویژگی های مهم کلید مینیاتوری

کلید مینیاتوری باید استقامت کافی را در برابر حرارت و تحمل جریان داشته باشد. بدنه ی این کلید ها باید به گونه ای باشد که بتواند عواملی مانند اتصال کوتاه و افزایش جریان در مدار را تحمل نماید. مقدار جریانی که یک کلید می تواند تحمل کند باید با مقدار جریان تابلو هماهنگ باشد و از آن کمتر نباشد. جزء حفاظت کننده در یک کلید باید به طور کامل مهر و موم باشد تا از تماس با آن جلوگیری شود. لازم است اجزای فلزی که در این کلیدها قرار دارد مقاومت کافی در برابر شرایط آب و هوایی مختلف را داشته باشند. ترمینال های کابل نیز باید به گونه ای باشد که سیم ها و کابل های متصل به آن پراکنده نشوند.

کلید اتوماتیک چیست و چه کاربردی دارد؟

کلید اتوماتیک یا همان MCCB نوع دیگری از کلیدهای اتوماتیک می باشد. کلیدهای اتوماتیک هم مانند کلیدهای مینیاتوری می توانند از مدار در برابر اتصال کوتاه و اضافه جریان محافظت نماید. این کلیدها عموما در جریان های بالا استفاده می شوند. به همین دلیل این کلیدها بیشتر در موارد صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند. کلیدهای اتوماتیک برای قطع و وصل جریان به صورت خودکار کاربرد دارند. مکانیزم اثر این کلیدها به صورتی است که پس از تشخیص اضافه بار با کمک رله حرارتی و همچنین تشخیص اتصال کوتاه در مدار توسط رله مغناطیسی، جریان قطع می شود. مزیت این کلیدها قابلیت تنظیم آن ها است.

مکانیزم عمل در یک کلید اتوماتیک

کلید اتوماتیک دارای رله های حفاظتی می باشد. این رله ها مسئولیت تشخیص اضافه بار و اضافه جریان را به عهده دارند. عملکرد این رله ها در هنگام بروز خطا بدین صورت است که یک فنر به طریق دستی یا موتوری شارژ می گردد و در هنگام بروز خطا دشارژ می شود. بدین ترتیب پل های کلید باز شده و جریان قطع می شود. برخی از کلیدهای اتوماتیک برای کم کردن خطرات جریان برق مورد استفاده هستند. با افزایش جریان در مدار، جریان  قطع می شود. بنابراین باید در نظر داشته باشید که برای جلوگیری از آتش سوزی تجهیزات قطع مدار به درستی انتخاب شوند. یکی از فاکتورهای مهم در انتخاب این وسیله قدرت قطع است.

امکان استفاده از کلید اتوماتیک در شبکه برق AC و   DC وجود دارد. یکی از تفاوت های کلید اتوماتیک مورد استفاده در این شرایط، قدرت قطع آن است. به طور کلی در حالت DC قدرت قطع کلید کمتر می باشد. برخی از کلیدها فقط در یکی از حالات کار می کنند بنابراین در هنگام انتخاب باید به این موضوع توجه شود. از کلیدهای اتوماتیک به منظور تامین ایمنی در مدار نیز استفاده می شود. اگر اتصال کوتاه مابین بدنه هادی و سیم حفاظتی ارت و یا نول برقرار شود، این کلید از برق گرفتگی جلوگیری می کند.

در چه مواقعی از کلیدهای اتوماتیک در مدار استفاده می شود؟

به طور کلی همیشه یک فیوز نمی تواند حفاظت از شبکه را بدون خطا انجام دهد. در شبکه هایی که به شکل سه فاز هستند هنگامی که جریان و یا بار، بیشتر از حد مجاز عبور می کند باید هر سه فاز قطع شوند. به همین دلیل نمی توان از کلید و فیوز استفاده نمود و باید از یک کلید اتوماتیک در این مدار استفاده کرد. در برخی شبکه های برق هنگامی که ولتاژ بیش از حد مجاز کم می شود باید جریان به صورت اتوماتیک قطع شود پس باید از یک کلید اتوماتیک استفاده شود. هنگامی که یک کلید خودکار جریان را قطع می کند بلافاصله می توان از مدار استفاده نمود.

مزایای کلید مینیاتوری

کلید مینیاتوری یک وسیله محافظ است که به عنوان یک قطع کننده در یک مدار عمل می کند. این وسیله در برابر گرما و اتصال کوتاه در مدار واکنش نشان می دهد. کلیدهای مینیاتوری دارای اندازه های مختلفی می باشند. این کلیدها دارای عملکردهای قطع برق و حفاظت در مدار می باشند. از کلیدهای کنترلی می توان به عنوان سوئیچ کنترلی در مدار استفاده نمود. هزینه ی تعمیر و نگهداری کلید مینیاتوری نسبت به سوئیچ پایین تر است.  کلیدهای مینیاتوری از فیوزها حساس ترند و بیشتر می توان به آنها اعتماد کرد. استفاده از این وسایل در مدار از آسیب به مدار جلوگیری می نماید. سیم های اتصال به زمین با کمک این کلیدها بیشتر محافظت می شوند.

معایب کلید مینیاتوری چیست؟

کلید های مینیاتوری در یک مدار دارای هزینه بالاتری نسبت به فیوز هستند. این کلیدها ممکن است گاهی به خوبی کار نکنند. از کلیدهای مینیاتوری می توان در مصارف خانگی استفاده نمود ولی این کلیدها برای مصارف صنعتی کاربردی نیستند. هزینه ی صفحه ی تقسیم برقی که از کلید مینیاتوری پشتیبانی می کند از جعبه تقسیمی که با فیوز سیم کشی شده بیشتر است.

مزایای کلید اتوماتیک

یکی از مهم ترین و اصلی ترین مزایای کلید اتوماتیک اتصال خودکار آن است. عدم قطع اتصال از دیگر کاربردهای مهم کلید اتوماتیک است. این کلید می تواند به جای قطع کردن مدار خطایی را ارسال نماید. ارسال خطا به کاربر این امکان را می دهد تا برای اصلاح خطا اقداماتی را انجام دهد. این کلیدها طول عمر بالایی دارند. به همین دلیل از خرید مجدد کلید جلوگیری شده و در هزینه صرفه جویی می شود. ابعاد کوچک این کلید و جریان بالای عبوری از آن باعث صرفه جویی در تابلوهای برق می شود. مهم ترین مزیت این کلید در صنعت جلوگیری از خرابی تجهیزات  ماشین آلات صنعتی می باشد.

معایب کلید اتوماتیک

یکی از معایب کلید اتوماتیک این است که نمی توان این کلید را تعمیر نمود زیرا بدنه ی آن قابلیت باز شدن ندارد. یکی دیگر از معایب این نوع کلیدها این است که زمان زیادی طول می کشد تا این کلیدها خاموش شوند. کلیدهای اتوماتیک برای مدارهایی که دارای فشار قوی هستند مناسب نمی باشند.

فرق بین کلید مینیاتوری و کلید اتوماتیک این است که کلید های مینیاتوری سرعت بالایی را در برابر اتصال کوتاه ندارند اما اگر از کلیدهای اتوماتیک استفاده شود در برابر اتصال کوتاه عکس العمل خوبی از خود نشان می دهند. کلیدهای خودکار می توانند تا جریان ۲۰۰ کیلو آمپر قدرت قطع داشته باشند.

محل نصب کلیدهای مختلف در مدار

یکی از دلایل مهم برای حساسیت بالای کلیدهای اتوماتیک جریان های هجومی و بالا در شبکه می باشد. این جریان ها در مدت زمان کوتاهی و با سرعت بالایی زیاد می شوند. جریان ها می توانند به دلیل اتصال کوتاه در سیستم یا اتصال فازها به یکدیگر برقرار شوند. کلیدهای مینیاتوری برای آمپرهای بالا طراحی نشده اند و بیشتر برای شناسایی اضافه جریان به کار می روند. البته باید بدانید که کلیدهای مینیاتوری در برابر اتصال کوتاه سرعت کافی را ندارند. فرق بین کلید مینیاتوری و کلید اتوماتیک در محل نصب نیز می باشد. کلیدهای مینیاتوری معمولا در وسط تابلو برق نصب می شوند این درحالی است که کلیدهای اتوماتیک عموما در ابتدای تابلو قرار میگیرند. این کار باعث می شود کلید اتوماتیک بتواند از همه ی تجهیزاتی که در تابلو برق وجود دارند محافظت نماید.