ایمنی و اعتماد برای سیستم‌های الکتریکی : کلید محافظ جان

معایب کلید محافظ جان چیست ؟

یکی از معایبی که کلید محافظ جان دارد این است که می تواند نشتی جریان را تشخیص دهد و قادر به حفاظت از مدار در برابر جریان اتصال کوتاه و اضافه بار نیست.

برای رفع این مشکل در جریان های پایین می توان از کلید محافظ جان ترکیبی استفاده کرد، که در اصل یک محافظ جان و یک کلید مینیاتوری است.

علاوه بر این رنج جریان حساسیت کلید و میزان تاخیر در قطع در کلید محافظ جان قابل تغییر نیست. برای رفع این مشکل می توان از رله ارت فالت استفاده کرد. در رله ارت فارت، رنج جریان حساسیت و زمان تاخیر قطع رله قابل تنظیم است.

یک کلید نشت جریان خالص، عدم تعادل در جریان‌های هادی تغذیه و برگشت مدار را تشخیص می‌دهد، اما نمی تواند مانند فیوز یا قطع کننده مدار مینیاتوری در برابر بار یا اتصال کوتاه، محافظت کند( به استثنای مورد خاص اتصال کوتاه از حالت زنده به زمین).

به عنوان مثال

مثال : کلید محافظ جان ال اس LS RKP-1P+N-10A قابلیت تشخیص جریان نشنتی تا ۳۰ میلی آمپر را دارد و کاربرد آن در مدارهایی است که جریان ۱۰ آمپر در آن ها عبور می کند.

نکته : همانطور که کلید محافظ جان برای ایمنی بیشتر در مدار استفاده می شود، سالم نبودن کلید محافط جان خطراتی را به دنبال دارد.

اگر کلید محافظ جان دارای دقت کافی در تشخیص اختلاف جریان ورود و خروجی نداشته باشد قابلیت اطمینان کمی دارد. ممکن است مدار را در اثر تشخیص اشتباه در حالت های عادی جریان نیز قطع کند.

عدم انتخاب کلید محافظ جان با حساسیت مناسب با توجه به جریان مدار مورد نظر ممکن است منجر به آسیب های جانی شود. مثلا انسان قادر نیست یک فشار الکتریکی را تا حد ۳۰ میلی آمپر تحمل کند. در حالی که حداکثر ۱۰ میلی آمپر ممکن است باعث ایجاد احساس خفگی شود ، از ۱۰ میلی آمپر به بعد ممکن است منجر به انقباض عضلانی شود و در حدود ۳۰ میلی آمپر بیشتر منجر به فلج تنفسی می شود.

برخی از اشکال های احتمالی کلید محافظ جان عبارت اند از :

• اشکال در اتصال هادی ارت
• مشکل در جایجایی هادی فاز و نول
• اشکال در اتصال هادی نول
• مشکل در جابجایی اتصال هادی فاز و ارت
• اشکال در چک کردن کلیه اتصالات

بنابراین رفع عیب کلید محافط جان بسیار ضرورت دارد.

 عیب یابی کلید محافظ جان :

• دستگاه VT35

استفاده از دستگاه VT35 که یکی از رایج‌ترین روش‌های عیب یابی فیوز محافظ جان است.

1. دوشاخه را وارد پریز کنید.
2. فاز و نول را می‌توانید در نشانگر سمت راست (LINE ACTIVE) مشاهده کنید‌.
3. دیگر وضعیت‌ها را در قسمت پایین با نشانه‌های زیر مشاهده می‌کنید.
4. وضعیت روشن :  Θ                               
5. وضعیت خاموش Ο : LED
6. در صورت خاموش بودن یک دو یا هر سه شاخص : (o)
7. سپس دکمه تست را فشار دهید.

• استفاده از یک چراغ ساده

اگر دو عدد چراغ سیگنال رو به صورت موازی به هم ببندید، (فاز خروجی و نول ورودی) کلید محافظ جان این اتصال رو به عنوان نشتی جریان درنظر می‌گیرد و در صورت سالم بودن کلید، مدار قطع می‌شود.

مزایای کلید محافظ جان چیست؟

همانطور که در بالا ذکر شد کلیدهای ایمنی از آسیب جانی و مالی به افراد و دستگاه ها و تجهیزات مختلف جلوگیری می کنند. اگر جریانی در بدنه تجهیزات الکتریکی یا در سیستم کابل کشی یک ساختمان جریان داشته باشد، به مرور زمان میزان نشتی افزایش می یابد و می تواند باعث آتش سوزی و آسیب به تجهیزات الکتریکی خانه یا صنایع مختلف شود. استفاده از کلید محافظ جان می تواند در کاهش میزان اتلاف انرژی موثر بوده و علاوه بر محافظت از جان و پول، به صرفه می باشد.

نحوه نصب کلید محافظ جان

برای نصب کلید محافظ جان باید استانداردها و دستورالعمل های موجود برای نصب را به شدت رعایت کرد تا نصب این قطعه به درستی انجام شود. در ابتدا نیاز است تا میزان جریان نشتی که در محل نصب کلید محافظ جان وجود دارد را به وسیله آمپرمتر اندازه گیری نموده و اگر این میزان بیشتر از ۲۰ درصد حساسیت جریان نشتی نامی کلید بود، کلید RCD را نصب نمود. در کلیدهایی که دو پل می باشند سیم نول باید به ترمینالی که با علامت N مشخص شده است و سیم فاز به ترمینالی که با علامت L مشخص شده است متصل گردد.

نحوه نصب در سیستم تک فاز

در سیستم های تک فاز سیم نول و فاز باید به ورودی و خروجی دستگاه متصل شوند. در سیستم های سه فاز این اتصال با اتصال چهار سیم انجام می شود که سه سیم آن فاز و یکی نول می باشد. کابل های ورودی و خروجی را می توان از بالا و پایین وصل کرد و این بستگی به سطح نصب کلید دارد.

برای مشترکین تک فاز یا خانگی کلید نجات به صورت دو پل یعنی فاز و نول به کار می رود و برای مشتریان سه فاز یا صنعتی از این کلید بصورت چهار پل استفاده می شود. سیستم چهار پل را هم می توان با سیم نول و هم بدون آن انجام گیرد.

مقدار جریانی که باعث قطع خودکار کلیدها می شود از ۱۰ میلی آمپر تا ۰.۵ آمپر متغیر است و زمان لازم برای قطع شدن حداکثر ۱۵۰ میلی ثانیه است. دمای عملکرد کلید مدار برای قطع جریان نشتی AC از ۳۵- تا ۷۰+ درجه سانتی گراد است.

سخن آخر

در پایان لازم به ذکر است که با توجه به حساسیت بالای سیم کشی و مسائل الکتریکی در محیط های مختلف مسکونی یا صنعتی، لازم است کلیه عملیات مربوط به نصب یا اصلاح عیوب و تعمیر کلید محافظ جان توسط فرد متخصص صورت بگیرد. به هیچ عنوان فردی که هیچ گونه تخصصی در این حرفه ندارد وارد عمل نگردد.

محافظ جان ها در برند ها و قیمت های مختلفی در بازار وجود دارد. برخی از این برند ها ال اس، چینت، هیوندای، کاکن، پارس فانال و… است.

برای استعلام قیمت یا خرید محافظ جان به سایت کنترل ۲۴ مراجعه کنید و یا از طریق لینک زیر با کارشناسان ما در ارتباط باشید.